Trên Đồi Cao - HẢI YẾN LINH THY

Sắc trời biển màu lam tím. Mây trắng bâng khuâng bay về cuối trời. Mấy rặng dừa lao xao hát, bài hát buồn vu vơ. Lũ chim gọi nhau về tổ chí chóe. Kim thích những buổi chiều như vậy, nhất là những chiều có một vài sợi nắng óng tơ, vương trên đá sỏi đưa Kim lên ngọn đồi xanh rì trước mặt.

Kim rúc vào lòng mẹ và buông thõng ý nghĩ ấy vì chắc chắn mẹ Kim chẳng bằng lòng. Kim len lén nhìn lên mẹ. Mẹ Kim hướng tia nhìn về ngọn đồi xanh xanh đó, mắt mẹ xa xăm buồn như chứa đựng cả trùng dương thăm thẳm. Làn da trắng xanh của mẹ cho Kim thấy mẹ yếu quá, chả bù làn da đen sậm của bố Kim. Kim lặng yên nhìn sâu vào mắt mẹ, hình như nghìn vạn tinh tú chơi vơi trong ấy và sóng mắt mẹ long lanh, long lanh… Một hạt lệ nóng rơi xuống trán Kim. Kim bá lấy cổ mẹ:

– Mẹ, sao mẹ khóc?

Mẹ Kim yên lặng lấy khăn lau lệ.

– Mẹ, sao mẹ không trả lời? Con có làm gì mẹ buồn không?

Mẹ chỉ se sẽ lắc đầu. Kim cắn môi nghĩ ngợi… sao mẹ kỳ ghê á. Kim chả làm gì mà mẹ buồn, mẹ khóc… là sao? Vòng tay Kim đang thắt vai mẹ vụt lơi ra. Kim vừa nghe tiếng máy xe… Đúng rồi, tiếng máy của chiếc xe Jeep. Và tiếng bé Ái nhà bên vang lên:

– Bố về! Bố về…

Kim nghe rõ cả tiếng giày của bố Ái nện lên thềm nhà bên kia. Hình như bố Ái đang bồng Ái, có cả tiếng mẹ Ái cười ròn, vui vẻ… Chao ơi! Kim bịt tai lại. Kim ghét ghê những tiếng ấy, những tiếng bắt Kim nhớ ngày xưa…

Chiều nào cũng vậy, chiếc xe Jeep đỗ trước nhà, bố Kim hiện ra ở ngõ với bộ quân phục màu biển. Kim chạy vù ra ôm lấy chân bố. Y hệt như mọi lần bố bồng Kim lên, rồi bố đi vào nhà mang mùi biển làm ấm không khí gia đình. Cơm xong bố dẫn Kim đi dạo, tít trên ngọn đồi xanh rì rì kia. Trên ấy có hàng dừa trĩu những quả, có dòng sông trôi lững lờ, có những chú chim dạn dĩ, có đàn cá tung tăng bơi lượn…

Nhưng có một chiều, chiếc xe không đỗ lại như mọi hôm, bóng bố Kim không hiện ra trước ngõ. Kim mỏi mòn trong vòng tay mẹ đến ngủ thiếp đi. Choàng dậy, Kim thấy mẹ Kim đang ôm hình bố khóc và một mảnh giấy xanh nằm chơ vơ trên bàn. Kim hỏi – Gì vậy mẹ? Mẹ Kim yên lặng, chỉ có những dòng nước mắt trả lời thay. Kim chả hiểu gì – bây giờ Kim cũng chả hiểu gì – nhưng Kim biết một điều là từ đấy bố Kim không về nữa, chiếc xe Jeep không đỗ lại nữa và cũng chả ai dẫn Kim lên ngọn đồi xanh xanh kia để ngắm mây trôi, ngắm chiều xuống, nhìn bướm bay, nghe chim hót… hưởng thi vị của một buổi chiều.

Kim chả bao giờ muốn nhớ đến những điều đó nhưng cứ mỗi chiều, mẹ bắc ghế ra sân, Kim nằm yên trong vòng tay mẹ là tiếng xe Jeep của bố Ái, tiếng cười trong như pha lê của Ái từ bên kia nhà vọng sang làm Kim nhớ, nhất là nhớ bố, nhớ những lần bố dẫn Kim đi dạo trên đồi cao.

– Mẹ ơi, dẫn con đi dạo đồi tí đi.

Kim nhìn mẹ chờ đợi, song mẹ chả làm Kim hài lòng. Mẹ cau mày vương nét buồn phiền…

– Dạo đồi làm gì hở Kim?

– Hứng gió mẹ ạ! Gió trên ấy mát lắm, có lũ chim rất dễ yêu, có đàn cá xinh xắn. Bố bảo đó là thiên đường thơ ấu mà bố đã giấu cả tuổi thơ vàng ngọc trên ấy. Bố bảo con: “Kim gắng làm quen với ngọn đồi để tìm hộ bố tuổi hoa thơ mộng”.

– Kim đã làm quen được chưa?

– Được rồi mẹ ạ, nhưng con chưa thấy vàng ngọc đâu cả… hay là… mẹ dẫn con lên trên ấy tìm, mẹ nhá!

– Thôi Kim ạ, bố gạt Kim đấy, mẹ không thích Kim lên đồi…

– Sao vậy mẹ?

Kim nhìn sâu vào mắt mẹ, đôi mắt chứa đựng hàng vạn sao trời và bao la dìu dịu ấy tìm tia nhìn của Kim.

– Kim! Kim phải hứa với mẹ là đừng bao giờ nhắc đến ngọn đồi, đừng bao giờ xin mẹ lên trên ấy, hứa đi Kim…

Kim định nói “Không! Không bao giờ Kim hứa kỳ vậy” nhưng… trời ơi! Mắt mẹ huyền diệu quá, mẹ ơi! Kim hỏng dám trái ý mẹ đâu.

– Vâng, con hứa đấy.

– Thật nha Kim.

– Thật…

Kim xót xa ghê, Kim mâu thuẫn với mình rồi. Kim mong mỏi lên trên ấy ghê gớm, song mẹ kỳ ghê á, từ vắng bố Kim chả hiểu được mẹ…

Nắng chiều đã tắt. Ngọn đồi phủ cỏ xanh chìm trong bóng tối chập chờn. Kim nhắm mắt lại vì Kim vừa thấy bố Ái bế Ái từ đồi xuống, như ngày xưa bố Kim bế Kim…

Giọng Kim ướt lên:

– Mẹ ơi Kim buồn ngủ…

* 

– Kim ơi Kim!

– Gì đấy Ái?

Bé Ái hì hục chạy đến. Gương mặt trắng hồng của nó vương nét hớn hở:

– Mày với tao đi hái hoa nhé!

Kim ngần ngừ, chắc mẹ Kim chả bằng lòng đâu nhỉ?

– Thôi, Ái đi một mình đi, mẹ dặn Kim trông nhà.

– Thế, mày biết mẹ mày đi đâu không?

– Đi đâu vậy Ái? Kim làm sao biết.

Ái chỉ về ngọn đồi cỏ xanh đang chịu tội dưới nắng:

– Lên trên đồi cỏ ấy.

– Thật không?

– Thật, mẹ tao đi với mẹ mày đó.

Mẹ lên trên ấy làm gì nhỉ? Tại sao mẹ cấm Kim nhắc đến ngọn đồi mà mẹ lại lên? Đồi hoa ấy đẹp lắm, thảo nào mẹ đi dạo với mẹ Ái hỏng thèm nhớ đến Kim, lại bắt Kim làm tên gác cổng cho mẹ nữa. Trời ơi! Mẹ xấu ghê đi.

Kim chớp mắt nhanh để lệ tan biến đi.

– Mày ạ, tao ghét mẹ tao ghê. Mẹ tao đi chơi mà chả cho tao theo, mày xem bất công chưa?

Kim nói theo:

– Ừ, bất công.

– Ấy chết! Con “miu miu” khóc rồi, tao vào dỗ nó, mày nhé…

Ái chạy đi. Kim bâng khuâng bên hàng giậu. Sao mẹ xấu với Kim quá! Chả bù bố, bố cưng Kim nhất. Thế nhưng, tại sao bố đi biền biệt chả về. Kim đếm từ ngày vắng bố đến nay đúng trăm ngày. Kim nhớ bố ghê gớm nhưng bố nào nhớ đến Kim. Kim thấy tủi thân ghê, Kim chạy vào nhà.

Căn nhà đã thiếu bố giờ thiếu mẹ càng im lặng, xa vắng với Kim. Kim thấy cô đơn ngập tràn. Bất giác, Kim lên giường úp mặt lên gối khóc ngon lành như chưa từng được khóc…

* 

-A, Bố về! Bố…

Kim mừng rỡ chạy ra ôm lấy chân bố. Mùi biển mặn len vào hồn Kim. Kim thấy khoan khoái vô ngần. Bố Kim vui cười bế Kim lên, hỏi chuyện, những câu mà ngày xưa Kim vẫn thường nghe:

– Ở nhà Kim có ngoan không?

– Thưa bố có ạ!

– Kim có nhớ bố không?

– Thưa có, nhiều lắm!

– Nhiều như gì hở Kim?

Kim mở to mắt nhìn trời:

– Nhiều như trời mây của con, như mắt biển của mẹ, như những con tàu của bố.

Bố Kim cười lớn:

– Kim ngoan lắm. Mẹ đâu Kim?

Kim chợt buồn, hờn giận ngút trên mi:

– Mẹ xấu ghê bố ạ. Hồi sáng mẹ mặc áo lụa tím đẹp lắm cơ, mẹ thắt cái gì đen đen trên đầu nữa. Rồi mẹ bắt Kim gác cổng để mẹ đi dạo đồi với mẹ bé Ái.

– Kim giận mẹ à?

– Vâng, con giận mẹ.

– Bố đền hộ mẹ nhé. Đền gì nào?

Mắt Kim ngời nét vui:

– Bố dẫn Kim lên đồi nè.

– Ừ, thì bố con ta cùng đi.

Bố bế Kim lên vai. Kim nhắm mắt lại để nghe tiếng gió vi vu bên tai. Khỏi cần nhìn Kim cũng biết là Kim đang lên đồi: ngọn đồi phủ toàn cỏ xanh mướt, có mây chùng đổ xuống ôm lấy những thân dừa nghiêng nghiêng.

– Đến rồi, mở mắt đi Kim của bố.

Kim khoan khoái mở to mắt. Nắng vàng ươm tơ trên ngàn cây cỏ, chim chóc chắp cánh chuyền từ cành này sang lùm cây khác, những cây dừa nghiêng bóng soi mình bên sông, thảm cỏ xanh non vương những bông hoa trắng muốt.

– Hoa này tên gì hở bố?

– Hoa Lan đấy.

– Sao tên giống mẹ quá, bố nhỉ.

– … Bố con mình đến bờ sông đi Kim.

Kim nắm lấy bàn tay sạm nắng của bố. Kim tung tăng chạy đến bờ sông quen thuộc. Bên bờ, những mo dừa khô nằm bơ vơ. Kim ngồi lên đấy buông chân xuống đùa nước. Bố Kim đứng yên nhìn ra sông, khói thuốc mù mờ phủ nhân diện bố. Kim vòi vĩnh:

– Bố ơi, kể chuyện Kim nghe đi.

– Chuyện gì hở Kim?

– Chuyện bố với dòng sông trên đồi này.

Bố lơ đãng vứt mẩu thuốc đi. Kim kéo bố ngồi xuống bên Kim rồi thúc giục:

– Kể đi bố.

Bố Kim trầm ngâm:

– … Ngày xưa, ngày bố còn bé, lúc bố hơn Kim bây giờ 3 tuổi…

– Lúc bố lên 10 hở bố?

– Đúng rồi, Kim giỏi lắm… Bố thích lên đồi này. Bố nhặt mo dừa thả trên nước rồi bố đứng trên ấy hò hét như Trần Hưng Đạo đánh quân Nguyên, Ngô Quyền phá Nam Hán vậy. Rồi bố giả thua chạy cho lũ bạn đuổi theo…

– Giả thua để chi vậy bố?

– Giả thua để lừa giặc chứ, mình ít thì phải dùng mưu. Bố gắng bắt chước cho giống lịch sử vậy mà.

– Thế rồi bố thua hay ăn?

– Đố Kim đấy.

– Ăn chắc đi rồi.

– Kim thông minh lắm. Kim biết không, bố đánh thắng xong hứng chí lăn ùm xuống sông tắm bằng thích.

– Thí dụ như… bây giờ Kim làm vậy được không bố?

– Được chứ, tập dần cho quen. Bố thả Kim xuống nước nha…

Kim rụt cổ, thè lưỡi:

– Thôi bố ạ, lạnh chết. Kim thích nghe kể chuyện hơn cơ. Bố nè, tại sao bố yêu biển?

– Tại vì… biển là nơi nội yên ngủ. Biển còn nhắc bố nhớ những trang sử oai hùng, những kỷ niệm thơ ấu.

– Tại sao bố thương Kim?

– Tại vì… Kim là con bố. Kim sẽ nối chí bố nếu mai này bố nằm yên trong lòng biển.

Kim sung sướng với niềm tin của bố Kim. Có thế chứ, bố phải xem Kim bình đẳng với con trai chứ, và Kim tự nhủ sẽ làm bố hài lòng với niềm tin ấy.

– Bố ơi… Sao mây bay mãi?…

– Chừng nào nước ngừng chảy, mây sẽ ngừng bay, Kim ạ!

– Chừng nào nước mình yên, bố không còn lênh đênh trên biển nữa, hở bố?

…………………………

Ủa, bố Kim đâu rồi? Kim choàng dậy hoảng hốt.

– Bố ơi! Bố, bố đâu rồi, bố ơi!…

– Gì đấy Kim? Dậy đi chứ.

– Bố ơi, bố.

Kim chới với gọi như trong mơ vậy. Nhưng bố đâu, đâu rồi mà Kim chỉ thấy dáng gầy gầy của mẹ bên cạnh thôi. Kim vụt nằm yên, quay vào vách. Kim giận mẹ rồi đấy. Ai bảo mẹ lên đồi chơi, hỏng cho Kim theo. Nhưng Kim hỏng thèm nói ra đâu vì mẹ vỗ về hay lắm cơ. Kim ôm niềm giận để Kim sửa soạn “trả thù”. Ừ, trả thù mẹ bằng cách cãi lời mẹ, cho mẹ xem!…

Mẹ ôm Kim, bảo:

– Dậy đi Kim.

– Con biết hết rồi, mẹ đừng giấu con.

Mẹ nhìn Kim lo lắng:

– Biết gì hở Kim?

– Biết mẹ với mẹ Ái đi dạo trên đồi.

Mẹ Kim thở phào, gượng cười:

– Ấy, vậy cũng bảo là biết. Kim của mẹ dại quá…

* 

Học bài xong Kim rón rén ra sân. Buổi chiều hôm nay như bao chiều nào, vẫn với những áng mây màu sữa, vẫn chí chóe tiếng chim, vẫn tiếng cười đùa vui vẻ bên nhà Ái vọng sang. Nhưng mẹ Kim bận sửa soạn hàng để mai ra chợ. Chả có ai bên Kim cả. Kim thực hiện ngay ý nghĩ ôm ấp trong đầu.

Mở cổng rào, Kim chạy nhanh đến chân đồi. Trước mắt Kim là những thảm cỏ trùng điệp chồng chất lên nhau. Kim thong thả lên đồi, ngọn đồi vẫn đẹp như trong mơ vậy. Lên đến lưng chừng đồi Kim mới nhớ là Kim không đem giỏ theo. Giá có giỏ, Kim sẽ hái hoa Lan, thứ hoa mảnh mai yếu đuối như mẹ Kim. Miên man suy nghĩ, Kim lên đến ngọn không mệt nhọc. Nắng tơ ươm khắp cỏ cây, những hàng dừa thẳng tắp vẫn reo vui trong gió, chim chóc vẫn đuổi nhau vui vẻ, lũ bướm vẫn nhịp nhàng đi hút nhụy. Nhưng, cạnh bờ ao, cạnh những mo dừa khô có một ngôi nhà. À không, một ngôi mộ chứ. Cỏ xanh phủ kín mộ. Trước nhà mồ là khóm lan trắng muốt. Kim nghe nhớ bố thật nhiều vì bố Kim vẫn thích loài lan này.

Kim đến trước ngôi mộ, với tay nâng một cành hoa. Kim giật nảy người… Trời ơi, thật hay mơ đây? Chân dung ai trước mộ giống hệt bố Kim. Kim ngồi xuống, tay chống cằm ngắm người trong ảnh. Ánh mắt sáng như sao, đôi mày xếch, chiếc cằm vuông, đôi môi mím lại… đúng rồi… ảnh bố Kim đây mà. Sao ai nghịch ghê đem ảnh bố để đây nhỉ, Kim phải về mách mẹ mới được. Nhưng Kim chưa thực hiện ngay ý nghĩ ấy.

Kim bâng khuâng ngồi bên mộ. Giá có bố, bố sẽ cõng Kim về xin lỗi mẹ về sự táo bạo lên đồi chơi này. Miên man nghĩ ngợi Kim quên mất trời đang sẫm tối. Nắng đã tắt, chim chóc đã vào ngủ, mây xám chầm chậm trôi.

Kim chợt nhớ bố… nhưng bố đâu rồi, đâu rồi nhỉ? Hay là… ngôi nhà mồ kia của bố, và bố Kim đang ngủ trong mồ. Nếu thật thế sao mẹ không nói cho Kim nghe? Sao mẹ không cho Kim lên thăm bố?

Bất giác những hạt lệ quanh tròng rồi dâng lên mi Kim. Kim nghe thèm vòng tay tình thương của mẹ.

– Kim ơi! Con tôi… trời ơi, sao lại lên đây hở Kim?

Kim thức giấc trong vòng tay mẹ, nước mắt lẫn hơi sương đẫm trên má Kim. Kim dụi đầu vào lòng mẹ.

– Mẹ, mẹ tha lỗi cho con nha, con đã cãi lời mẹ…

Mẹ Kim thả tia nìn vào khoảng không. Giọng mẹ đìu hiu:

– Kim ơi! Mẹ không muốn Kim đánh mất tuổi thơ, mẹ không muốn Kim biết gì về sự yên ngủ của bố, mẹ muốn Kim cứ chờ bố mãi như mẹ đang chờ, nhưng Kim đã tìm biết thì mẹ không giấu Kim nữa.

Kim run giọng:

– Mẹ ơi! Ngôi nhà mồ này của riêng bố hở mẹ?

– Ừ, của riêng bố Kim đó, một chiều mẹ nhận hung tin: bố Kim mất. Mẹ đưa người về ngọn đồi này – vì mẹ biết bố Kim thích ngọn đồi này lắm – mẹ cấm Kim lên đồi vì sợ ngôi mộ này sẽ gây xáo trộn tâm tình Kim… Thôi, ảnh bố đó, Kim hãy ngắm kỹ lần chót dung nhan người hùng của mẹ, của Kim đi.

Mẹ Kim bật khóc, buông tiếng nấc tấm tức. Kim thấy buồn làm sao, vài tiếng nhạn gọi bầy càng thê thiết.

Ngôi nhà mồ này của bố Kim, bố ngủ yên trong ấy để không bao giờ ngồi dậy… Kim nghe một nỗi buồn len lén vào hồn. Ánh mắt nai tơ của Kim hướng về chân dung dưới mộ rồi lạc lõng trong đêm. Hàng cây chơ vơ gieo tiếng nhạc buồn. Kim với tay vuốt những ngọn cỏ nhung mềm trên mộ…

– Bố ơi, ngủ yên nhé, ngủ yên mà tin tưởng là Kim lớn lên sẽ nối chí bố, sẽ không quên những trang sử oai hùng… Bố ơi ngủ yên đi bố, mai con lên kể chuyện bố nghe…

Kim nghe tiếng mẹ thổn thức và từng tiếng nấc nhẹ nhàng buông trong lòng Kim. Kim nghe thiếu thốn một cái gì to lắm – nụ cười của bố, vòng tay của bố… tình thương của bố…

Bóng đêm chập chờn đem bàn tay khai phá những nét đẹp nguyên sơ trên ngọn đồi cao.

Hải Yến Linh Thy 

(Trích từ bán nguyệt san Tuổi Hoa số 117, ra ngày 1-11-1969)